Pewnych pytań sobie w życiu nie stawiamy. Ważne pytanie o sens życia do nich należy. Jeśli wiemy, o co nam w życiu chodzi, to żyjemy w sposób twórczy. Nie mamy poczucia pustki. Kiedy realizujemy własne cele, a nie cele i oczekiwania innych ludzi, to nasze życie może być spełnione. Czy stawiasz sobie ważne pytanie o sens życia?
Psychoterapeuta Victor Frankl*, przeżywając Auschwitz i pobyt w innych obozach koncentracyjnych, jest przykładem człowieka, który pomimo bolesnych doświadczeń z czasu wojny, szukał powodów do życia. Uważał, że życie jest tak cenne, że należy je chronić. W odróżnieniu od Freuda, który twierdził, że życiem człowieka rządzi popęd seksualny i pokusy, Frankl wierzył, że najgłębszym popędem człowieka jest poszukiwanie sensu i celu w życiu.
Sens życia współczesnego człowieka
Czy prawdą jest, jak uważał Frankl, że współczesny człowiek, posiadający wszelkie dobra materialne i dobre warunki do życia, ma często problem z odnalezieniem jego sensu? Może to oznaczać, że nie potrafi spojrzeć na nie z dystansu, by móc go ocenić z perspektywy czasu. Tym samym nie daje sobie prawa do przewartościowania swojego życia, by zrezygnować w nim z tego, co mniej ważne i drugorzędne na rzecz tego, co w nim najwartościowsze, dla CZEGO warto żyć.
Współczesny człowiek ma za co żyć, ale nie ma po co –
ma środki, ale nie ma sensu.Viktor E. Frankl
W poszukiwaniu sensu życia
Frankl twierdził, że ludzie mający sens życia, mają w sobie ogromną siłę i pragnienie, by powrócić do tego, co pozostawili, czego nie ukończyli, czy też powrócić do ukochanej osoby, z którą przyszło im się rozstać. Osoby, które ten sens zatracają, słabną. Frankl zwraca uwagę na znaczenie cierpienia. Nawet jeśli przeżywane przez nas życie naznaczone jest cierpieniem, to ważne jest, jak to cierpienie postrzegamy i jakie znaczenie mu przypiszemy. Często bowiem, jak twierdzi, problemy psychiczne mogą wynikać nie z samego cierpienia, ale braku rozumienia jego sensu.
Często szukamy tzw. stabilizacji, równowagi, jakkolwiek ją nazwiemy i jakkolwiek ją rozumiemy. Frankl twierdzi, że to, czego człowiek najbardziej potrzebuje, nie jest stanem wewnętrznej równowagi, lecz stanem wewnętrznej walki. Dodatkowo tym, czego człowiek potrzebuje, nie jest rozładowywanie za wszelką cenę napięć, ale wypełnianie potencjalnego sensu. O naszym człowieczeństwie zaś można się przekonać wtedy, gdy dla dobra drugiej osoby, jesteśmy w stanie zapomnieć o sobie. Wtedy, tak przy okazji, całkiem niechcący, urzeczywistnia się nasz prawdziwy potencjał, nasze wnętrze i nasze serce!
Ten, kto wie dlaczego żyje, nie troszczy się o to, jak żyje.
Friedrich Nietzsche
Co to jest sens życia?
Sens życia to nie jego cel, ale nadrzędna idea, z której wynikają nasze życiowe cele. Sens to nasz pomysł na własne życie. To idea, która to życie może uczynić szczęśliwym i wyjątkowym. Sens życia nie może być rozpatrywany jako coś konkretnego, bo nim nie jest. Błędem jest zatem myśleć, że sensem życia jest nasza praca. Sensem życia może być stawanie się bardziej ludzkim jako człowiek, czy budowanie więzi z ludźmi. Sensem może być dzielenie się miłością z ludźmi! Tak zdefiniowany sens może być realizowany poprzez różne cele. Praca może być jednym z tych celów, poprzez który sens będzie realizowany. W przypadku utraty pracy, tracimy jedynie jeden z celów, ale sens naszego życia nadal pozostaje niezmienny.
Znajomość odpowiedzi na najważniejsze pytanie daje poczucie bycia we właściwym miejscu. Nie czujemy presji, by zbytnio troszczyć się o to, jak żyjemy. Jeśli wiemy, po co żyjemy, to nie musimy się martwić tym, jak postrzegają nas inni. Znając sens swojego życia, nasze życiowe wybory zawsze będą z niego wynikać. Dodatkowo, żyjąc w zgodzie z własnymi wartościami, wykorzystując własne talenty, nasze życie zyska na jakości. Czy stawiasz sobie ważne pytanie o sens życia?
* VIKTOR E. FRANKL, Człowiek w poszukiwaniu sensu, Wyd. Czarna Owca, 2011.
